U svetu mode, gde se estetika neprestano preispituje i reinventuje, fotografija igra ključnu ulogu u oblikovanju percepcije lepote i stila. Od glamuroznih portreta do avangardnih koncepata, modni fotografi su često ti koji postavljaju trendove i izazivaju očekivanja. U ovom pregledu predstavljamo deset najuticajnijih modnih fotografa koji su oblikovali vizuelni jezik 20. i 21. veka. Svaki od njih donosi jedinstven pristup, od Richard Avedonove energične elegancije do Helmut Newtonove provokativne estetike. Njihove slike ne samo da oslikavaju modu, već i kulturu, identitet i društvena kretanja, stvarajući trajne narative koji inspirišu generacije.
Pripremite se da zaronite u svet koji definiše kako vidimo i doživljavamo modu kroz objektiv nekih od najznačajnijih umetnika svog vremena.
George Hoyningen-Huene
U svojim dvadesetim godinama, George Hoyningen-Huene preselio se u Pariz, gde je 1924. godine sarađivao sa Man Rayjem na kreiranju portfolija modnih fotografija. Hueneov krug prijatelja uključivao je Salvadora Dalíja, Coco Chanel, Pabla Picassa, kao i nadrealiste Paula Éluarda i Jeana Cocteaua. On je bio jedan od prvih koji je uhvatio stil pariskih haute couture modnih kuća, uključujući Chanel, Balenciagu i Cartier.
Godine 1946, Huene je otišao u Holivud, gde je fotografisao zvezde tog vremena, poput Ingrid Bergman, Charlieja Chaplina, Grete Garbo, Josephine Baker i Katharine Hepburn. Njegova nepogrešiva sposobnost da balansira boju, formu, svetlost i senku stvorila je bezvremenski izgled njegovih fotografija.
Hoyningen-Huene je bio poznat po sofisticiranim, elegantnim i minimalističkim kompozicijama. Njegov stil često ističe čistoću linija, savršenu kontrolu svetla i senke, kao i balans između modernizma i klasične lepote. Uveo je muške modele u modnu fotografiju i kreirao slike koje su se često oslanjale na avangardne umetničke pokrete svog vremena.
Huene je bio jedan od prvih modnih fotografa koji su koristili muške modele u svojim fotografijama, a mnogi od njegovih bezvremenskih fotografskih remek-dela nalaze se u zbirkama najvažnijih muzeja na svetu, uključujući MoMA u Njujorku.
Cecil Beaton
Sir Cecil Beaton započeo je svoju karijeru kao fotograf društva i mode 1926. godine, sa samostalnom izložbom u Londonu koja mu je odmah donela ugovor sa magazinom Vogue, gde je radio narednih 30 godina.
Beaton je bio fasciniran glamuroznim svetom visokog društva, što se ogledalo u njegovim fotografijama prepunim luksuza i teatralnosti. Njegove fotografije su često stilizovane, sa pažljivo postavljenim scenama koje deluju kao iz bajke ili pozorišta. Isticao je dramu i visoki glamur, što ga je učinilo prepoznatljivim u modnoj i portretnoj fotografiji.
Beatonova fascinacija glamuroznim svetom visoke mode i visokog društva pratila ga je kroz čitav život, a 1937. godine postao je zvanični fotograf britanske kraljevske porodice. Pored toga, bio je i uspešan scenograf i kostimograf za pozorišne i filmske produkcije, najpoznatije po radovima na filmovima “My Fair Lady” (1956) i “Gigi” (1958), za koje je osvojio tri Oskara za kostim i scenografiju.
Horst P. Horst
Jedan od najpoznatijih nemačkih modnih fotografa, Horst P. Horst, bio je majstor svetlosti i kompozicije. Njegovi eksperimenti sa nadrealnim kompozicijama i tehnikama kao što su dvostruka ekspozicija rezultirali su nekim od najikoničnijih modnih slika svih vremena.
Horst je bio majstor svetla i kompozicije, sa posebnim akcentom na upotrebu skulpturalnih oblika i senki. Njegov rad je prožet elementima nadrealizma i avangarde, a eksperimentisao je s tehnikama poput dvostruke ekspozicije. Njegove slike su sofisticirane i elegantne, sa naglaskom na visoku modu i dramatične osvetljene figure.
Njegova najpoznatija fotografija je “Mainbocher Corset”, snimljena 1939. godine u studiju magazina Vogue u Parizu, neposredno pred početak Drugog svetskog rata. Sledećeg jutra, Horst je napustio Francusku i preselio se u SAD, gde je nastavio da radi do kraja života.
Richard Avedon
Richard Avedon bio je jedan od najuticajnijih modnih fotografa posleratne ere, a njegove bezvremenske slike pomogle su u definisanju američke predstave o stilu, lepoti i kulturi tokom druge polovine 20. veka.
Sa samo 22 godine, Avedon je započeo karijeru kao slobodni fotograf, uglavnom za Harper’s Bazaar. U početku mu nije bilo dozvoljeno korišćenje studija, pa je fotografisao modele na ulicama. Mnoge od tih fotografija snimljene su u Parizu, gde su modeli pozirali u glamuroznim, tipičnim francuskim ambijentima kao što su kafei i noćni klubovi. Avedon je poneo sa sobom jedinstvenu američku energiju u Francusku i brzo se proslavio zahvaljujući svojoj sposobnosti da pronađe nove i inovativne načine za fotografisanje mode.
Penn je poznat po čistim, minimalističkim kompozicijama i upotrebi neutralnih pozadina koje omogućavaju fokus na subjekte. Njegov stil je sofisticiran, sa naglaskom na teksture, oblike i jednostavnost. Fotografisao je modne ikone i poznate ličnosti, stavljajući akcenat na intimnost i eleganciju, uz izbegavanje preterane teatralnosti.
Njegov doprinos fotografiji, posebno u modnom i portretnom domenu, bio je među najdalekosežnijim i najuticajnijim u njegovoj generaciji. Njegovo elegantno i inventivno oko bilo je neprestano traženo od 1940-ih do njegove smrti 2004. godine. Jednako važan kao i njegov veliki rival Irving Penn, Avedon je igrao ključnu ulogu u oblikovanju američke vizuelne kulture tog perioda.
Do 1957. godine, Avedon je postao toliko poznat da je Holivud iskoristio njegov lik kao inspiraciju za lik Dicka Averyja u filmu “Funny Face” (1957), u kojem glume Fred Astaire i Audrey Hepburn. Averyja je igrao Astaire, a film se bavio Avedonovom ranom karijerom.
Irving Penn
Irving Penn je revolucionizovao američku modnu fotografiju nakon Drugog svetskog rata, priključivši se timu magazina Vogue neposredno pre 1950-ih. Tokom 1940-ih godina, koristeći bele pozadine i upečatljive kompozicije, uneo je sažet stil u modnu fotografiju, čime se udaljio od bogatih i kićenih scena koje su ranije definisale ovaj žanr.
Penn je isključivo fotografisao u studijima, koristeći samo odeću koju je trebalo prikazati, bez dodatnih rekvizita ili scenografije. Fotografisao je najveća imena iz sveta mode i umetnosti, uključujući Yves Saint Laurent, Picassa i Woodyja Allena. Tajna njegovog uspeha ležala je u sposobnosti da kroz portrete prikaže istinsku intimu sa modelima.
Irving Penn je poznat po čistim, minimalističkim kompozicijama i upotrebi neutralnih pozadina koje omogućavaju fokus na subjekte. Njegov stil je sofisticiran, sa naglaskom na teksture, oblike i jednostavnost. Fotografisao je modne ikone i poznate ličnosti, stavljajući akcenat na intimnost i eleganciju, uz izbegavanje preterane teatralnosti.
Osim studijskih fotografija od 1950. do 1995. godine, Penn je često putovao u Pariz kako bi fotografisao haute couture kolekcije. Do kraja svog života, koristio je istu pozadinsku zavesu koju je pronašao u Parizu 1950. godine, koristeći je da transformiše širok spektar stilova i dizajna u bezvremenske slike.
Helmut Newton
Helmut Newton, poznat kao “kralj provokacije”, ostavio je neizbrisiv trag u modnoj fotografiji svojim smelim crno-belim slikama, koje su i danas podjednako uticajne kao i 1950-ih.
Njegova najpoznatija fotografija, “Le Smoking”, iz 1975. godine prikazuje modela kako puši na Rue Aubriot u Parizu, u saradnji sa Yves Saint Laurentom, čime je stvorio novi stil u modnoj fotografiji.
Rođen u jevrejskoj porodici u Berlinu 1920. godine, Newton je dobio svoj prvi foto-aparat sa 12 godina, često zapostavljajući školske obaveze zbog ljubavi prema fotografiji. Godine 1938. pobegao je iz Nemačke zbog sve većeg nacističkog progona, a radio je u Singapuru i Australiji tokom Drugog svetskog rata, služeći u australijskoj vojsci.
Kasnije je otvorio fotografski studio i preselio se u Evropu 1950-ih godina. U Parizu je počeo da radi za francuski Vogue, a zatim i za Playboy, Elle, Harper’s Bazaar i druge publikacije. Njegove fotografije, sa dramatičnim osvetljenjem i nekonvencionalnim pozama, često su bile obeležene motivima sadomazohizma, prostitucije, nasilja i eksplicitne seksualnosti.
Newtonov stil je provokativan i erotičan, često istražujući teme moći, seksualnosti i fetišizma. Njegove crno-bele fotografije odišu dramatikom i stilizovanim kontrastima, dok njegovi modeli deluju snažno i dominantno. Njegova upotreba svetla i senki je precizna, a slike su često ispunjene napetom atmosferom i subverzivnim narativima.
Annie Leibovitz
Jedna od najuticajnijih modnih fotografkinja u istoriji, Annie Leibovitz je stvorila čuvene fotografije za vodeće modne časopise. Njene fotografije kombinuju spektakularan umetnički izraz sa dubokom emotivnom snagom.
Leibovitz je poznata po emotivnim i snažnim portretima, često kombinovanim sa dramatikom i umetničkom simbolikom. Njene slike imaju snažnu narativnu komponentu, a često koriste bogate boje i pažljivo postavljene scene kako bi kreirala priče iza svakog subjekta. Njene fotografije su intimne, a istovremeno grandiozne i vizuelno upečatljive.
Leibovitz je poznata po svojoj sposobnosti da uhvati suštinu ličnosti subjekata koje fotografiše. Njene fotografije su često provokativne, ali uvek estetski savršene.
Jedan od njenih najpoznatijih radova je portret Johna Lennona i Yoko Ono iz 1980. godine, snimljen samo nekoliko sati pre Lennonove smrti. Njena slika golog Lennona koji grli odevenu Yoko postala je ikona, nakon što je objavljena kao naslovna strana magazina Rolling Stone. Njeni portreti muzičkih zvezda i poznatih ličnosti iz tog vremena definirali su vizualni identitet magazina. Kasnije je prešla na rad za Vanity Fair, gde je stvorila neke od svojih najpoznatijih fotografija, uključujući portrete Meryl Streep, Whoopi Goldberg i Demi Moore.
Peter Lindbergh
Peter Lindbergh bio je nemački modni fotograf koji je igrao ključnu ulogu u definisanju estetike supermodela 1990-ih. Njegove crno-bele fotografije, često lišene glamura i pretencioznosti, isticale su prirodnu lepotu modela i postale su sinonim za autentičnost i emotivnost.
Lindbergh je sarađivao sa najvećim modnim kućama i publikacijama, uključujući Harper’s Bazaar, Vogue, Pirelli i Vanity Fair. Njegov rad je imao snažan uticaj na način na koji su žene prikazivane u modnoj fotografiji. On je verovao da fotografija treba da slavi individualnost i ljudsku prirodu, a ne da diktira neprirodne standarde lepote.
Lindbergh je bio poznat po svom naturalističkom pristupu fotografiji, često odbacujući retuširanje i glamur u korist sirove, autentične lepote. Njegove crno-bele fotografije su prožete emocionalnom snagom, a njegovi modeli su prikazani sa minimalnim šminkom i prirodnom ekspresijom. Lindbergh je verovao da fotografija treba da slavi ljudskost pre nego savršenstvo.
Njegove fotografije su obeležile karijere supermodela kao što su Naomi Campbell, Cindy Crawford, Linda Evangelista i Christy Turlington, a njegova saradnja sa dizajnerima poput Giorgio Armanija i Jil Sander je redefinisala modnu fotografiju tog vremena.
Mario Testino
Mario Testino, rođen u Peruu, postao je jedan od najtraženijih modnih fotografa svog vremena, a njegovi portreti kraljevske porodice i slavnih ličnosti obeležili su čitave decenije modne fotografije. Testino je postao poznat po svojoj sposobnosti da uhvati glamur, seksualnost i energiju svojih subjekata, a njegovi radovi su obeležili naslovnice magazina kao što su Vogue i Vanity Fair.
Testino je poznat po vibrantnim, glamuroznim i senzualnim fotografijama koje zrače energijom i luksuzom. Njegove slike su pune boja i emocija, a modeli često zrače samopouzdanjem i seksepilom. Testinov rad ističe spontanost i opuštenost, a njegova sposobnost da uhvati suštinu glamura čini ga jednim od najtraženijih fotografa u modnoj industriji.
Testinove fotografije su često glamurozne, senzualne i ispunjene energijom, a sarađivao je sa poznatim dizajnerima i brendovima kao što su Gucci, Burberry, Versace i Dolce & Gabbana. Njegova serija portreta princeze Diane iz 1997. godine, objavljena u magazinu Vanity Fair, jedna je od njegovih najpoznatijih radova i postala je ključni deo njegovog nasleđa.
Steven Meisel
Poznat po svojim vizionarskim i provokativnim modnim fotografijama, Steven Meisel je sarađivao sa najvećim imenima u svetu mode. Njegove fotografije ističu se po načinu na koji izražavaju ljubav prema ženskoj lepoti i senzualnosti.
Meisel je otkrio i popularizovao mnoge supermodele i dizajnere, uključujući Naomi Campbell, Christy Turlington, Lindu Evangelistu i mnoge druge. Jedan od najsvetlijih trenutaka njegove karijere bila je saradnja sa Madonom.
Još kao dete, bio je fasciniran lepotom i modelima, a prvi poslovi u karijeri uključivali su dizajniranje haljina za manekenke pre nego što se potpuno posvetio fotografiji.
Meiselov stil je izrazito konceptualan i često provokativan, kombinujući visoku modu sa sociopolitičkim i kulturnim referencama. Njegove fotografije istražuju različite identitete i estetike, a modeli na njegovim slikama zrače snagom i dramom. Meisel je poznat po svojoj sposobnosti da redefiniše trendove u modnoj fotografiji kroz inovativne i nekonvencionalne pristupe.
Pročitajte i 10 bezvremenih modnih saveta Diane Vreeland.
Foto: Profimedia, Instagram
Tekst: Natalija Kunić